Kardinaal Eijk: De Leer van het Concilie van Trente blijft ‘onverkort’ van kracht

De geloof­swaarhe­den die het Con­cilie van Trente in de 16e eeuw vast­stelde, zijn nog “onverkort” van kracht. En dat geldt ook voor de vervloekin­gen die de kerk­vergadering uit­sprak over dege­nen die deze leer­stukken ver­werpen. Zoals de protes­tanten. Dat zegt Kar­di­naal Eijk in een inter­view dat van­daag ver­scheen in het Refor­ma­torisch Dag­blad.

Het was vorige maand 450 jaar gele­den dat het Con­cilie van Trente werd afges­loten. Eijk, aarts­biss­chop van Utrecht, onder­streept in zijn werkkamer in Utrecht nog eens het belang van deze kerkver­gader­ing in het Noord-Italiaanse Trente. Het con­cilie is vol­gens hem een teken van het „zel­freini­gende ver­mo­gen” van de Rooms-Katholieke Kerk, dankzij „de lei­d­ing van de Heilige Geest.”

Trente maakte een einde aan tal van mis­bruiken bin­nen de laat­mid­deleeuwse Kerk, aldus Eijk. „Zoals de ver­han­del­ing van ambten, de on-Bijbelse invulling van het priester­schap en het gebrek aan dis­ci­pline in de kloost­ers. Wat dat betreft heeft Trente orde op zaken gesteld. Het con­cilie is ook heel vrucht­baar geweest. Toen alle decreten waren doorgevo­erd, lei­dde dat uitein­delijk tot het her­s­tel van de orden­ing in de Kerk.”

Trente droeg ook bij tot de afgren­z­ing van een aan­tal „geloof­swaarhe­den” ten opzichte van de protes­tanten. Die vast­gestelde geloof­swaarhe­den gelden onverkort, zegt hij. „Bijvoor­beeld wat betreft de essen­tie van het sacra­ment van de eucharistie en de transsub­stan­ti­atie.”

De vervloekin­gen die Trente uit­sprak, gaan vol­gens de kar­di­naal terug op wat de apos­tel Paulus in de Galaten­brief schri­jft: „Wie een ander Evan­gelie verkondigt, die zij vervloekt.” Eijk: „Als iemand het geloof van de Kerk in de eucharistie niet deelt, dan kan hij die ook niet ont­van­gen. De vervloek­ing of ban betekent in feite dat je buitenges­loten bent van het ont­van­gen van de sacra­menten, en dat geldt in die zin nog steeds.”

De vervloekin­gen en de ban hebben vol­gens Eijk betrekking op mensen die „met ken­nis van zaken, in het volle besef van de waarheid en met een vrije wil” de geloof­swaarhe­den van de kerk ver­w­er­pen. „Dat is in zekere zin een the­o­retis­che kwestie. Er zijn veel mensen die een ver­keerd beeld hebben van de Katholieke Kerk omdat ze zo zijn opgevoed, of ze hebben een ander gods­beeld. Dat kun je iemand per­soon­lijk niet aan­wrijven. De vervloekin­gen van Trente moet je dan ook niet zo opvat­ten dat iemand voor eeuwig door God is vervloekt. Het oordeel is aan God; dat kan en mag je als mens niet vellen.”

Eerher­s­tel zit er voor Maarten Luther niet in, zegt kar­di­naal Eijk. „Hij week op belan­grijke pun­ten af van de leer van de Katholieke Kerk. En de leer van de kerk bli­jft zoals die is.” De ban betek­ende dat Luther buiten de gemeen­schap van de kerk kwam te staan en niet meer mocht deel­ne­men aan de sacra­menten, aldus de aarts­biss­chop van Utrecht. „Na zijn dood was dat natu­urlijk niet meer aan de orde. Na de dood vallen we onder Gods oordeel, en dan moeten we ons –in dit leven trouwens ook al– toe­vertrouwen aan Gods barmhar­tigheid. Je kunt over per­so­nen geen oordeel vellen, alleen over wat ze zeggen en doen.”

Bron: RD.nl